Τι σχέση έχουν το well-being, το mindset και η διατροφή;

To well-being, το οποίο είναι το μεγαλύτερο ζητούμενο στις μέρες μας, όπως δείχνει έρευνα, είναι η καλή κατάσταση της ύπαρξης μας. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την ευημερία, την καλή ζωή γενικότερα. Η ευημερία έχει πολλές πτυχές. Μια θεωρία της ευημερίας, που διατυπώθηκε από τον Martin Seligman, έναν από τους πρωτοπόρους της θετικής ψυχολογίας, εντόπισε πέντε βασικά στοιχεία που στηρίζουν την ευτυχία και την ικανοποίηση στη ζωή των ανθρώπων. 

     Αυτά είναι: θετικό συναίσθημα, δέσμευση, σχέσεις, νόημα και επίτευγμα. Αργότερα οι ειδικοί πρόσθεσαν ένα ακόμη στοιχείο, τις υγιεινές συμπεριφορές, που συμβάλλουν επίσης στην ευημερία.

    Αν και οι παράγοντες δυσκολίας έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, μπορούμε να βιώσουμε υψηλότερα επίπεδα ευημερίας εάν εστιάσουμε στα παραπάνω σημαντικά στοιχεία.

Τι ρόλο παίζει η νοοτροπία, το mindset στην ανάπτυξη ευημερίας;

   Για να βελτιώσουμε την ευημερία μας, προηγείται το να πιστέψουμε ότι μπορούμε να κάνουμε μια αλλαγή. Τα πιστεύω μας, οι πεποιθήσεις που έχουμε για τις ικανότητες και τις δυνατότητές μας παίζουν τον κυριότερο ρόλο στην ευημερία. Κι αυτά αποτελούν το mindset, τη νοοτροπία μας. Η διάσημη ψυχολόγος του Στάνφορντ, Carol Dweck , έχει εντοπίσει δύο βασικά συστήματα νοοτροπίας που σχετίζονται με αυτές τις πεποιθήσεις: σταθερή νοοτροπία έναντι νοοτροπίας ανάπτυξης, fixed and growth mindset.

   Η νοοτροπία επομένως είναι το σύνολο των πεποιθήσεων, των υποθέσεων και των στάσεων που καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο και πώς ερμηνεύουμε αυτό που βλέπουμε, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων πεποιθήσεων που δεν είναι πλήρως συνειδητοποιημένες.  Η νοοτροπία αναφέρεται και στις αντιλήψεις και τις πεποιθήσεις που έχουμε για τον ίδιο μας τον εαυτό, οι οποίες φυσικά επηρεάζουν τη συμπεριφορά, την οπτική και τη στάση μας.

   Εάν διατηρούμε μια σταθερή νοοτροπία, θεωρούμε ότι ο χαρακτήρας, η ευφυΐα και οι ικανότητές μας είναι στατικές και δεν μπορούν να αλλάξουν. Αυτό μπορεί να εκδηλωθεί με το να πιστεύουμε ότι δεν μπορούμε να επηρεάσουμε τη μελλοντική μας ευημερία και ως εκ τούτου να μην προσπαθούμε να βελτιωθούμε θεωρώντας το μάταιο.

    Μια νοοτροπία ανάπτυξης είναι αυτή στην οποία βλέπουμε ότι έχουμε την ικανότητα να αλλάξουμε. Πιστεύουμε ότι η ευημερία μπορεί να επιτευχθεί μέσω συνεχούς προσπάθειας και ανάπτυξης δεξιοτήτων. Έρευνες έχουν δείξει ότι η νοοτροπία ανάπτυξης επιτρέπει στους ανθρώπους να διαχειρίζονται καλύτερα το άγχος και τις προκλήσεις και μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα επίπεδα ευημερίας.

 Πώς μπορούμε να «χτίσουμε μια υγιεινή συμπεριφορά»;

  Θα σταθούμε λίγο σε αυτό το στοιχείο, την υγιεινή συμπεριφορά, που συμβάλλει σημαντικά στο να έχουμε ευημερία, στο να κατακτήσουμε το well-being. Ας το ενισχύσουμε λοιπόν μένοντας εστιάζοντας σε δράσεις με επίκεντρο την υγεία, όπως η σωματική δραστηριότητα, η βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, η εστίαση στη διατροφή και η καλλιέργεια αποτελεσματικών τεχνικών διαχείρισης του στρες και μια αισιόδοξη κοσμοθεωρία.

  Ειδικότερα η εστίαση στη διατροφή είναι ένας σημαντικός παράγοντας υγιεινής συμπεριφοράς. Όσο πλησιάζει το καλοκαίρι τόσο περισσότερο ασχολούμαστε με τη διατροφή μας αλλά και με τα κιλά μας. Όμως η σωστή διατροφή θα έπρεπε να μας απασχολεί όλο τον χρόνο και να έχουμε χτίσει πάνω σε αυτό το κομμάτι ένα growth mindset. Ποτέ δεν είναι αργά όμως!

«Η αλλαγή νοοτροπίας σχετικά με το πώς να χάσετε βάρος είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας για την απώλεια βάρους», λέει η Κάθριν Σμερλινγκ, θεραπεύτρια με έδρα τη Νέα Υόρκη. «Δεν μπορούμε να μετατοπίσουμε το βάρος μας από έξω χωρίς να συνειδητοποιήσουμε τη σωστή εσωτερική αποφασιστικότητα και πρόθεση».

  Εσωτερική αποφασιστικότητα και σωστή πρόθεση μπορεί να επιτευχθεί με σωστό mindset, με growth mindset. Κάθε φορά που τρώμε, επιλέγουμε τι θα βάλουμε στο σώμα μας. Αυτό σημαίνει επίσης ότι κάθε φορά που τρώμε υπάρχει μια ευκαιρία να συνεισφέρουμε στην υγεία μας και να «δουλέψουμε» για έναν στόχο. Μια σταθερή ή αναπτυξιακή νοοτροπία παίζει ρόλο στο πώς αποδεχόμαστε αυτή την ευκαιρία.

  Όσοι λοιπόν έχουν νοοτροπία ανάπτυξης πιστεύουν ότι μπορούν συνεχώς να βελτιώνουν και να αναπτύσσουν δεξιότητες και συνήθειες στον τρόπο ζωής για να εξελίξουν τη διατροφή τους ώστε να τρώνε με τρόπο που τους κάνει να αισθάνονται όπως θέλουν να νιώθουν. Έχουν ένα mindset που τους βοηθάει να επιλέγουν τη σωστή διατροφή, την υγιεινή διατροφή.

  Όσοι έχουν σταθερή νοοτροπία πιστεύουν ότι δε μπορεί να αλλάξει κάτι στις διατροφικές τους συνήθειες, ενεργούν με φόβο και χωρίς πίστη. Πιστεύουν ότι είναι πιθανό να αποτύχουν και είναι απίθανο να κάνουν αλλαγή στον τρόπο ζωής τους γενικότερα και ειδικότερα στον τρόπο διατροφής τους.

  Σύμφωνα με τη συμπεριφορική επιστήμονα της CSIRO, Δρ Έμιλυ Μπρίνταλ, η νοοτροπία μας μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στα κίνητρα και την επιτυχία για μια σωστή διατροφή.

«Όταν προσπαθείς να αλλάξεις τη συμπεριφορά σου, η νοοτροπία σου είναι πολύ σημαντική. Και τα καλά νέα είναι ότι είναι κάτι που μπορείς να αλλάξεις», λέει. «Είναι κάτι που μπορείς να βελτιώσεις, μπορείς να νιώσεις καλύτερα με τον εαυτό σου, μπορείς να νιώσεις καλύτερα με το περιβάλλον σου. Και γνωρίζουμε ότι όταν οι άνθρωποι αισθάνονται πιο χαρούμενοι και πιο θετικοί, είναι πιο πιθανό να προσπαθήσουν περισσότερο για να επιτύχουν τους στόχους τους και να συνεχίσουν σε ένα δύσκολο ταξίδι».

   Η αναπτυξιακή νοοτροπία είναι αυτή λοιπόν που θα μας βοηθήσει να χτίσουμε το well-being. Τρόπους για να χτίσουμε ένα growth mindset θα δούμε την επόμενη φορά. Μέχρι τότε να θυμάσαι ότι μπορείς να αλλάξεις τον τρόπο που σκέφτεσαι, αρκεί να το θέλεις και να το προσπαθήσεις!